قیف آزمایشگاهی نوعی تجهیزات آزمایشگاهی است که برای انتقال مایعات از ظرفی به ظرف دیگر استفاده می شود. از نظر شکل و هدف شبیه به قیف آشپزخانه است اما از مواد مقاوم در برابر شیمیایی ساخته شده است و ممکن است دارای دهانه ای برای تخلیه مایع جمع آوری شده باشد. یک قیف آزمایشگاهی معمولی از یک ساقه که مستقیم و استوانه ای یا مخروطی است و یک کاسه دهانه گشاد تشکیل شده است.

ساقه به تثبیت قیف در حین استفاده کمک می کند و همچنین ریختن آن در ظرف مورد نظر را تسهیل می کند. قیف های آزمایشگاهی در اندازه های مختلفی تولید می شوند که از چند میلی لیتر تا چند لیتر ظرفیت دارند. قیف های کوچکتر معمولا دارای ساقه کوتاه و دهانه پهن هستند، در حالی که قیف های بزرگتر ممکن است ساقه بلندتر و کاسه کمی باریکتر داشته باشند.

این قیف ها به گونه ای طراحی شده اند که در برابر حملات شیمیایی، گرما و خوردگی مقاوم باشند. رایج ترین مواد برای قیف آزمایشگاهی پلی پروپیلن، آلومینیوم، فولاد ضد زنگ و PTFE (پلی تترا فلوئورواتیلن) است. پلی پروپیلن ماده ای سبک و بادوام است که برای بسیاری از کاربردهای مایع آزمایشگاهی مناسب است. آلومینیوم هم سبک و هم ریز متخلخل است که آن را برای کاربردهای فیلتراسیون عالی می کند، در حالی که فولاد ضد زنگ مقاوم در برابر حرارت و مقاوم در برابر مواد شیمیایی است. در نهایت، PTFE قادر است هم دماهای بالا و هم مواد شیمیایی بسیار خورنده را مدیریت کند.

قیف ها ممکن است برای کارهای مختلف آزمایشگاهی استفاده شوند. رایج ترین کاربردها برای تخلیه و انتقال مایعات است. هنگام انجام یک روش تخلیه، از یک قیف برای جمع آوری و تغلیظ مواد مورد نظر استفاده می شود. این روش معمولاً برای جداسازی فازها و حذف یا محتوی آلاینده‌ها یا برای تغلیظ فاز مورد نظر از نمونه‌ای که هم جامد و هم مایع دارد استفاده می‌شود. به عنوان مثال، در یک تجزیه و تحلیل شیمیایی مانند کروماتوگرافی گازی یا اسپکتروفتومتری، تکنسین آزمایشگاه ممکن است از یک قیف برای جدا کردن نمونه به فازهای تشکیل دهنده آن، مانند حلال آلی و اجزای نمونه استفاده کند. آنها همچنین ممکن است از یک قیف برای جدا کردن ذرات جامد از یک سوسپانسیون مایع استفاده کنند.

همچنین می توان از قیف برای انتقال مایعات از ظرفی به ظرف دیگر استفاده کرد. این اغلب هنگام انجام تجزیه و تحلیل فیزیکی یا شیمیایی انجام می شود. به عنوان مثال، اگر محلول نمونه بیش از حد بزرگ باشد که در یک ظرف موجود قرار نگیرد، ممکن است از یک قیف برای انتقال محلول به ظروف اضافی با سهولت نسبی استفاده شود. چنین فرآیند قیف را می توان به دو مرحله تقسیم کرد: تخلیه و ریختن مایع.

تفسير مرحله اول است. در این مرحله فاز جامد و مایع از هم جدا شده و مایع مورد نظر در قیف غلیظ می شود. این کار با ریختن محلول در قیف انجام می شود و اجازه می دهد مایع از دیواره های قیف عبور کند و سپس مایع جدا شده را در ظرف جداگانه جمع آوری می کند.

پس از جداسازی، مایع باقی مانده از قیف ریخته می شود. عمل ایده آل این است که به آرامی و به طور یکنواخت مایع را از کاسه قیف به ظرف مورد نظر با سرعت ثابت منتقل کنید. مهم است که دهانه قیف در طول انتقال ثابت و در همان ارتفاع نگه داشته شود، در غیر این صورت ممکن است پاشش رخ دهد.

قیف های آزمایشگاهی علاوه بر استفاده برای تخلیه و انتقال مایعات، می توانند به عنوان فیلتری برای جداسازی ذرات از سوسپانسیون مایع نیز عمل کنند. بسته به اندازه ساقه و جنس قیف، می توان از آن برای فیلتر کردن ذرات کوچک به قطر چند میکرون استفاده کرد. برای این کار، مخلوط را به آرامی در کاسه قیف ریخته و اجازه می دهیم مایع قبل از ریختن در ظرف مورد نظر، از طریق ساقه صاف شود.

در نهایت، از قیف ها نیز می توان برای فیلتر کردن گازها استفاده کرد. این کار معمولاً در خطوط خلاء انجام می شود، جایی که قیف را می توان بین دو ظرف یا قطعه تجهیزات قرار داد. در اینجاست که گاز یک ظرف قبل از ورود به ظرف دوم از لابلای قیف عبور می کند.

در نتیجه، قیف آزمایشگاهی یک قطعه تجهیزات همه کاره است که می تواند برای تخلیه، انتقال، فیلتر کردن و جداسازی مایعات و گازها استفاده شود. هنگام انتخاب یک قیف برای کاربردهای آزمایشگاهی، مهم است که مقاومت شیمیایی، ظرفیت و توانایی فیلتر آن را در نظر داشته باشید.