پیپت که به عنوان پیپت یا قطره چکان نیز شناخته می شود، ابزاری آزمایشگاهی است که برای اندازه گیری و انتقال دقیق مایعات استفاده می شود. معمولاً در شیمی، زیست شناسی و روش های بالینی استفاده می شود و اندازه آن از 0.1 میلی لیتر تا 50 میلی لیتر متغیر است. پیپت ها معمولاً برای انتقال مقادیر دقیق مایع به ویژه در اندازه گیری های شیمیایی و تحلیلی و کمی استفاده می شوند.
انواع پیپت های مورد استفاده در آزمایشگاه ها بسته به کاربرد مورد نظر آنها متفاوت است. پیپت های حجمی برای انتقال بصری حجم خاصی از مایع طراحی شده اند و معمولاً با یک خط مرجع منفرد و دائمی مشخص می شوند. پیپت های حجمی معمولاً برای اندازه گیری های دقیق هنگام پیپت کردن مایعات فرار یا خطرناک استفاده می شوند. این نوع پیپت ها در حجم های متعددی از جمله 1 میلی لیتر، 5 میلی لیتر و 10 میلی لیتر وجود دارند.
در مقابل، پیپتهای مدرج، طیف وسیعی از حجمها را با علامتی روی بشکه اندازهگیری و تحویل میدهند. پیپت های درجه بندی شده معمولاً با دو بخش دائمی و موقت (یا "ریز") که روی بشکه قرار می گیرند مشخص می شوند. کاربر می تواند با خواندن علائم فارغ التحصیلی، اندازه گیری های دقیق و مدرج مایع را شناسایی کند.
پیپت های مکانیکی که پیپت های مکانیکی یا جابجایی هوا نیز نامیده می شوند، نوعی پیپت دقیق و با کنترل دیجیتال هستند که در آزمایشگاه های مدرن رایج ترین هستند. پیپت های مکانیکی دارای یک چرخ یا دستگیره تنظیم دستی برای کنترل حجم هستند و برای اندازه گیری دقیق و تحویل حجم دقیق مایع استفاده می شوند. دقت ولوم می تواند تا یک هزارم میلی لیتر باشد و میزان صدا به راحتی قابل تنظیم است.
پیپت پاستور یا قطره چکان، پیپت های ضخیم، یکبار مصرف و یک بار مصرف هستند که از یک لوله شیشه ای بلند و نازک تشکیل شده اند. پیپت پاستور بیشتر در آزمایشگاه های میکروبیولوژی یا بالینی استفاده می شود. همچنین از پیپت پاستور برای انتقال حجم های کوچک مایع برای رقت های سریال استفاده می شود.
پیپت های حجمی، پیپت های مدرج و مدل های جابجایی هوا معمولاً از شیشه یا پلاستیک تشکیل شده اند و در اندازه های مختلف هستند. پیپت های پلاستیکی برای استفاده با مایعات غیر خورنده یا برای پیپت کردن در مقیاس بزرگ تعداد زیادی نمونه ایده آل هستند. با این حال، پیپت های شیشه ای به طور کلی در برابر شوک مکانیکی، تغییرات دما و مایعات غیر آبی مقاوم تر هستند.
هنگام کار با نمونه های مایع، مهم است که همیشه به یاد داشته باشید که پیپت خود را قبل و بعد از استفاده به درستی کالیبره کنید. کالیبراسیون تضمین می کند که پیپت شما به درستی کار می کند و نمونه های ثابتی را ارائه می دهد. برای کالیبره کردن پیپت خود، باید آن را با آب پر کنید و حجم تحویل شده را با یک دستگاه اندازه گیری اندازه گیری کنید.
پیپت که به عنوان پیپت نیز شناخته می شود، ابزاری آزمایشگاهی است که برای انتقال حجم اندازه گیری شده مایع از یک ظرف به ظرف دیگر استفاده می شود. یکی از پرکاربردترین تجهیزات آزمایشگاهی است و معمولاً در بسیاری از آزمایشگاه های علمی و پزشکی دیده می شود. اصطلاح پیپت همچنین میتواند به لوله کوچکی اشاره داشته باشد که برای اندازهگیری و توزیع دقیق مایع بهویژه برای استفاده در تهیه اسلایدهای میکروسکوپی برای آنالیز استفاده میشود.
پیپت ها اولین بار در اواخر دهه 1800 توسط دانشمند فرانسوی به نام گابریل لیپمن ساخته شد. او از یک سیستم ساده از یک لوله و یک پیستون برای کنترل انتقال مایع بین ظروف استفاده کرد. از آن زمان تاکنون، انواع مختلفی از پیپت برای رفع نیازهای کاربردهای مختلف توسعه یافته است.
پیپت های مدرنی که امروزه در آزمایشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند به دو صورت دستی و الکترونیکی هستند. پیپتهای دستی لولههای سادهای با یک کنترلکننده حجم (معمولاً یک چرخ شست) هستند که به کاربر اجازه میدهد مقدار مایع در حال توزیع را تنظیم کند. پیپت های الکترونیکی از مدارها و موتورهای الکتریکی برای کنترل حجم و حرکت مایع به داخل و خارج ویال ها استفاده می کنند.
پیپت ها در اندازه ها و سبک های مختلف برای قرار دادن حجم ها، ویسکوزیته، کشش های سطحی و ترکیب مایعات مختلف موجود هستند. بسته به کاربرد، دو نوع اصلی پیپت وجود دارد: پیپت یکبار مصرف و پیپت قابل استفاده مجدد. پیپت های یکبار مصرف در کاربردهایی استفاده می شود که یک بار استفاده کافی است، مانند توزیع مقادیر متعدد از یک نمونه. پیپت های قابل استفاده مجدد برای دقت دقیق و تکرارپذیری در استفاده های متعدد طراحی شده اند.
علاوه بر خود پیپت، چندین جزء دیگر نیز برای پیپتینگ مناسب ضروری است. اینها شامل نوک (اغلب به عنوان "شاخه" نامیده می شود)، پیستون، مهر و موم، فنر، و دریچه. نوک ها به انتهای پیپت متصل می شوند و در چندین اندازه استاندارد برای کاربردهای مختلف وجود دارند. از پیستون ها برای کنترل سرعت جریان مایع استفاده می شود، در حالی که درزگیرها و فنرها به حفظ حجم دقیق مایع کمک می کنند. در نهایت، شیرها به تنظیم جریان مایعات از یک ظرف به ظرف دیگر کمک می کنند.
پیپت ها برای کاربردهای مختلفی در هر دو محیط بالینی و تحقیقاتی استفاده می شوند. اینها شامل تهیه محلول ها، اندازه گیری حجم نمونه برای سنجش، اسپک کردن معرف ها و انتقال محلول ها بین ظروف می باشد. بسیاری از پیپت ها چند کاناله هستند و امکان انتقال همزمان چند نمونه را فراهم می کنند.
به طور کلی دو نوع روش پیپتینگ در آزمایشگاه استفاده می شود: جابجایی مثبت و جابجایی هوا. پیپت های جابجایی مثبت اغلب برای اندازه گیری و توزیع حجم دقیق مایع در محدوده میکرولیتر یا نانولیتر با دقت و دقت بالا استفاده می شوند. یک پیستون یک خلاء در نوک ایجاد می کند و مایع را به سمت نوک می کشد، جایی که حجم قابل تنظیمی از مایع پخش می شود. پیپت های جابجایی هوا با ایجاد خلاء در محفظه ای که مایع به نوک آن کشیده می شود، کار می کنند. مقدار توزیع شده توسط اندازه حباب هوا که در انتهای نوک قرار دارد تعیین می شود.
برای اطمینان از صحت و دقت فرآیند پیپتینگ، چندین عنصر کلیدی باید در نظر گرفته شود. از جمله این موارد می توان به دقت و دقت پمپ، درجه اختلاط مایع، ترکیب نمونه و ایجاد شرایط دما و فشار پایدار اشاره کرد.
لوله کشی بهتر است توسط یک تکنسین مجرب انجام شود، زیرا استفاده نادرست می تواند منجر به نتایج نادرست نمونه یا آلودگی سایر نمونه ها به دلیل آلودگی متقاطع شود. برای اطمینان از صحت و ایمنی فرآیند پیپت، مهم است که تکنسین های آزمایشگاهی در تمام جنبه های عملیات پیپت به طور کامل آموزش ببینند. آنها همچنین باید از تمام اقدامات ایمنی که باید در هنگام کار با مواد خطرناک یا عفونی انجام شود آگاه باشند.
در نتیجه، پیپت ها یک ابزار ضروری در بسیاری از آزمایشگاه ها هستند و برای اندازه گیری دقیق، توزیع دقیق و انتقال مایعات بین ظروف با حداقل ریزش و آلودگی استفاده می شوند. آموزش صحیح و آگاهی از پروتکل های ایمنی هنگام استفاده از پیپت ضروری است، زیرا حتی اشتباهات جزئی می تواند منجر به نتایج نادرست یا آلودگی متقاطع نمونه ها شود.
صرف نظر از کاربرد، دقت و صحت در هنگام استفاده از پیپت بسیار مهم است. تنها در این صورت است که می توان به یک تکنسین آزمایشگاه از بدست آوردن نتایج قابل اعتماد اطمینان داد